In 2013 telde het Brusselse Gewest 777.136 personen in de beroepsgeschikte leeftijd. In 10 jaar tijd is deze bevolking in de leeftijd tussen 15 en 64 jaar met 19% gestegen, terwijl het Vlaamse en Waalse Gewest een veel bescheidenere groei hebben doorgemaakt van respectievelijk 5% en 7%. Ongeacht het gewest werden de belangrijkste groeipercentages opgemerkt op het vlak van de houders van een diploma van het hoger onderwijs. Deze hoger geschoolde bevolking is gestegen met 29% in Brussel en Wallonië en 34% in Vlaanderen.
Een hoog percentage personen met een hogeronderwijsdiploma in Brussel
Bijna de helft van de Brusselse (werkende en werkloze) beroepsbevolking is in het bezit van een diploma van het hoger onderwijs (46%). Ondanks de mooie groei die Vlaanderen en Wallonië in de loop van de laatste 10 jaar neerzetten, behaalden deze twee gewesten een lagere score: de hooggeschoolden vertegenwoordigen respectievelijk 40% en 37% van de beroepsbevolking in Vlaanderen en Wallonië. Bovendien zijn degenen met een diploma van het onderwijs van het 'lange' type (al dan niet universitair) in Brussel duidelijk beter vertegenwoordigd dan in de andere twee gewesten: meer dan 1/3 van de Brusselse beroepsbevolking heeft zo'n diploma op zak, terwijl dat in de andere twee gewesten 1/5 is.
Verdeling van de beroepsbevolking volgens het studieniveau en het gewest, 2013
… maar ¼ van de beroepsbevolking is laaggeschoold
Terwijl Brussel prat kan gaan op een relatief hoog percentage houders van een diploma van het hoger onderwijs, onderscheiden Vlaanderen en Wallonië zich door een hoger percentage van de beroepsbevolking dat ten minste over een diploma van het hoger secundair onderwijs beschikt.
In 10 jaar tijd hebben het Waalse en het Vlaamse Gewest mooie resultaten behaald: het percentage van de beroepsbevolking dat gemiddeld of goed is opgeleid, is gestegen van 72% naar 82% in Vlaanderen en van 70% naar 77% in Wallonië. In Brussel is dit percentage in deze periode slechts met 1% toegenomen en bedraagt het in 2013 74%. Brussel heeft moeite om het percentage laaggeschoolden onder de beroepsbevolking terug te dringen (26% in 2013, -1 procentpunt in 10 jaar), terwijl Vlaanderen en Wallonië erin zijn geslaagd het percentage van de beroepsbevolking dat niet over een diploma van het hoger secundair onderwijs beschikt te verlagen met respectievelijk 10 en 7 procentpunt; in 2013 bedroegen deze percentages 18% in Vlaanderen en 23% in Wallonië.
De horeca en de bouw staan bovenaan de lijst met sectoren die het meest een beroep doen op laaggeschoolde arbeidskrachten
Op basis van het studieniveau van de werkende Brusselaars en de bedrijfstak waarin ze werkzaam zijn, kunnen de economische sectoren in drie groepen worden onderverdeeld, namelijk de activiteiten die proportioneel gezien weinig hooggeschoolde werknemers in dienst hebben, de sectoren die in ruime mate een beroep doen op hooggeschoold personeel en de tussensectoren.
In de eerste categorie sectoren vertegenwoordigt het laaggeschoolde personeel net als het gemiddeld geschoolde personeel gemiddeld 36% van de Brusselse banen in de sector, terwijl de hoger geschoolden een minderheid vormen met een percentage van 28%. De sectoren die onder deze groep vallen, zijn de horeca, de bouw, de handel, het vervoer en de administratieve diensten.
In de tweede groep is het percentage laaggeschoolden tweemaal zo laag als in de eerste groep, terwijl het percentage hoger opgeleiden meer dan tweemaal zo hoog ligt. De voornaamste sectoren in deze groep zijn de industrie, het openbaar bestuur, de menselijke gezondheidszorg en de kunst-, amusements- en recreatiesector.
Tot slot telt de laatste groep zeer weinig werknemers die niet over een diploma van het hoger secundair onderwijs beschikken (7%), 15% gemiddeld opgeleiden en een overgrote meerderheid hooggeschoolden (78%). De sectoren onderwijs, financiële activiteiten en verzekeringen, vrije beroepen en informatie en communicatie zijn de vier sectoren die onder deze groep vallen.
In deze verschillende groepen sectoren zijn respectievelijk 36%, 41% en 23% van de Brusselse werknemers werkzaam.
Verdeling van de werkende Brusselse bevolking volgens studieniveau en bedrijfstak (groepen), Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2011
Als we de sectoren meer in detail bekijken, bevinden de horeca- en de bouwsector zich bovenaan de lijst met sectoren die het meest een beroep doen op laaggeschoold personeel met percentages die in de buurt van de 41 tot 45% laaggeschoolde werknemers komen. De vrije beroepen, wetenschappelijke en technische activiteiten en het onderwijs bieden de Brusselaars daarentegen voornamelijk zeer hooggeschoolde banen (80 tot 82%). De informatie- en communicatiesector neemt een soortgelijke positie in met een percentage van 77% zeer hooggeschoolde Brusselse werknemers.
Verdeling van de werkende beroepsbevolking volgens bedrijfstak en studieniveau, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2011
Bronnen: ADSEI, Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid